معرفی واحد
در مرداد سال 1325 وزارت کار و امور اجتماعی تشکیل و قانون موقت کار را تدوین نمود و در سال1337 قانون مزبور با اصلاحات و تغییراتی به صورت قانون به تصویب رسید و اجرای وظایف مربوط به بهداشت و ایمنی مندرج در قانون کار وقت به عهده اداره کل باز رسی کار قرار گرفت . در وزارت کار و امور اجتماعی وقت ادارات زیر جهت حفظ سلامت و بهداشت کارگران ایجاد گردید.
- اداره کل بازرسی کار
این اداره کل دارای چند اداره به شرح زیر بوده است :
اداره بهداشت کار : این اداره مسئول همکاری و نظارت در تهیه و تدوین استاندارد ها و آیین نامه های لازم جهت پیشگیری از بیماری های حرفه ای و بهبود محیط و شرایط کار بوده است . همچنین تهیه و تنظیم برنامه های بازرسی بهداشتی از کارگاه ها و تعیین خط مشی بازرسان بهداشت حرفه ای در نقاط مختلف و کنترل اجرای آن را به عهده داشته است.
اداره میزان های کار : این اداره مسئول تهیه آیین نامه های حفاظتی برای کارگاه های مشمول قانون کار وقت مطالعه و تحقیق در زمینه استاندارد های حفاظتی موجود در کشور، بررسی برنامه و نقشه های کارگاه های جدیدالتاسیس و یا در حال گسترش بوده است.
اداره نظارت و هماهنگی کار : این اداره مسئول بررسی، تجزیه و تحلیل پیشنهادهای واحدهای استانی و شهرستانی هماهنگ کننده در امر روش های بازرسی کار، تنظیم کننده برنامه های کوتاه مدت آموزشی بازرسان کار و همکاری با اداره میزان های کار در تهیه و تدوین آیین نامه های حفاظتی بوده است.
- آشنایی با اداره کل بهداشت حرفه ای وزارت بهداشت و نحوه تشکیل و فعالیت آن
در سال 1346 در حوزه معاونت فنی وزارت بهداشت وقت، اداره بهداشت محیط کار در تشکیلات اداره 1348 و 1349 ، اداره طب صنعتی در اداره کل ، کلّ بهداشت محیط پیش بینی شد و سپس در سال های1347،1351 و 1352 ، خدمات بهداشتی حوزه معاونت فنی وزارت بهداری وقت تاسیس گردید . سپس در سال های 1350 تا اوایل 1353 ، اداره بهداشت محیط کار به بهداشت محیط کار و هوا تغییر نام داد و اداره طب صنعتی همچنان به وظایف خود ادامه می داد . در اواخر دهه1350در حوزه معاونت امور بهداشتی و جمعیت و تنظیم خانواده وزارت بهداری وقت اداره بهداشت حرفه ای در دفتر خدمات بهداشتی ویژه که بعداً به اداره کل خدمات بهداشتی ویژه تغییر نام داد تشکیل گردید.
تا قبل از سال 1362وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت وقت مشترک بر نیروی کار و محیط کار نظارت و مراقبت داشتند . به منظور جلوگیری از دوباره کاری و ارتقاء کیفیت ارائه خدمات برای حفظ و بالا بردن سلامت شاغلین طی مصوبه مورخ 3/10/62 در هیئت دولت . مسائل بهداشتی محیط کار و کارگر، از وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شناخته شد و جهت انجام این وظیفه خطیر، اداره کل بهداشت حرفه ای تشکیل و مسئولیت حفظ و ارتقاء سلامت نیروهای شاغل کشور در مشاغل گوناگون جامعه را عهده دار گردید و با توجه به تصویب قانون جدید کار توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران در سال 1369 ، به حکم ماده 85 قانون کار، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی عهده دار بهداشت و درمان کارگران و وزارت کار و امور اجتماعی مسئول ایمنی کارگران گردید.
شرح وظایف
1- سیاستگذاری ، برنامه ریزی و نظارت فنی و اداری بر تشکیلات بهداشت حرفه ای تحت سرپرستی
2- نظارت فنی بر جذب کارکنان تازه استخدام شده ، تغییر شغل ، یا اشتغال به کار فرد پس از غیبت پیش از 3 روز برای اعمال ضوابط بهداشت حرفه ای در جایگزینی فرد در شغل مناسب با هماهنگی پزشک دوره دیده طب کار
3- ایجاد هماهنگی درون بخشی و برون بخشی برای جلب مشارکت فعال یا جلب همکاری عوامل موثر در ارتقاء اجرای برنامه های بهداشت حرفه ای در سطح واحد تولیدی
4- ایجاد ارتباط و هماهنگی و مشارکت فعال در برنامه ها با کارشناسان بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت منطقه و واحد تولیدی برای همگامی و همسو نمودن فعالیتهای بهداشت حرفه ای کارخانه با برنامه های ملی و منطقه ای و اجرای برنامه های جاری در سطح کارخانه برحسب مورد ، از قبیل خانه بهداشت کارگری ، ایستگاه بهگر و ...
5- مطالعه، جمع آوری و بررسی و تجزیه وتحلیل اطلاعات اولیه مورد نیاز جهت سیاستگذاری و برنامه ریزی و اجرای برنامه های سالم سازی محیط کار و انجام مراقبتهای بهداشتی درمانی شاغلین اعم از اطلاعات پرسنلی اطلاعات فنی و تکنولوژیک ، سایر اطلاعات عام یا ویژه
6- بازدید منظم مطابق با برنامه از قبل تدوین شده از,واحدهای مختلف کارخانه و ثبت گزارشات بازدید و انعکاس آنها به مدیریت کارخانه و کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار جهت اطلاع از وضعیت بهداشت حرفه ای و اتخاذ تصمیم نهایی برای رفع مشکلات موجود
7- شناسایی ، نمونه برداری ، اندازه گیری و ارزشیابی عوامل زیان آور محیط کار که به نحوی از انحاء سلامت جسمی روانی اجتماعی شاغلین را مورد تهدید قرار می دهد .
8- بررسی عوامل ارگونومیک محیط کار و ارائه راه حلهای مناسب جهت انجام صحیح کار یا تغییرات لازم در خط تولید یا فعالیت مورد نظر و ارائه پیشنهادات در خصوص مناسب نمودن ابزار کار و وسایل مورد استفاده و غیره با همکاری متخصصین و مهندسین مرتبط .
9- برنامه ریزی و نظارت در جهت پایش ( نمونه برداری ، سنجش و ارزشیابی مستمر) عوامل زیان آور به منظور اجرای حدود تماس شغلی مصوب وزارت بهداشت ، درمان آموزش و پزشکی
تبصره : در صورتی که کارخانه فاقد دستگاهها / متخصصین مربوطه جهت پایش عوامل زیان آور ، و ارزشیابی باشد کارشناس بهداشت حرفه ای موظف است هماهنگی های لازم جهت فراهم آمدن امکانات مورد نیاز از بخش خصوصی یا دولتی جهت این نوع پایشها را به عمل آورد .
10- ارائه راه حلهای فنی و مهندسی ، اداری ( گردش کار و غیره ) در جهت کاهش مواجهه و تماس شاغلین واحد تولیدی با عوامل زیان آور موجود
تبصره : اجرای روشهای کنترلی پس از بررسی پیشنهادهای مختلف فنی و مهندسی و اعلام نظر نهایی کارشناسان بهداشت حرفه ای انجام می پذیرد .
11- برنامه ریزی و نظارت بر حسن اجرای کلیه ضوابط کمی و کیفی مندرج در آئین نامه تاسیسات کارگاه از نظر بهداشت
12- بررسی و شناخت واعلام نظر در خصوص مشاغل سخت و زیان اور قبل یا بعد از تصویب در کمیته کارهای سخت و زیان آور استان
13-درجه بندی هر یک از مشاغل موجود در واحد تولیدی جهت الویت بندی و برنامه ریزی بهداشت حرفه ای و طب کار
14-برنامه ریزی و اجرای برنامه های آموزشی جهت شاغلین در سطح واحد/واحدهای تولیدی بنحوی که علاوه بر ارتقا سطح آگاهی موجب تغییر نگرش-باورها و عملکرد ورفتارهای بهداشتی کارگران گردیده تا در اجرای موازین بهداشت و سالم سازی محیط کار مشارکت فعال جویند
15-تشکیل جلسات آموزشی –توجیهی جهت سرپرستان خط تولید ومسئول ها مربوطه در زمینه اهداف و برنامه های بهداشت حرفه ای
16-تهیه وتدوین و تنظیم مواد و وسایل کمک آموزشی اعم از پوستر ، پمفلت ، مقاله ، فیلم ، اسلاید و غیره مورد نیاز جهت شاغلین کارخانه و سایر گروههای هدف.
17- همکاری و مشارکت فعال در برگزاری گردهمایی ، سیمنارها و غیره مختلف بهداشت حرفه ای در سطح منطقه ای ومحلی
18- ارائه راه حلهای مناسب در جهت رفع نواقص اعلام شده از طرف کارشناسان بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت شهرستان منطقه در ظرف مهلت مقرر
19- شرکت فعال در جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار . انجام کلیه مکاتبات لازم با تائید نهایی مدیریت کارخانه انجام می گیرد اعم از دعوتنامه ها گزارش ارسالی به مراکز بهداشت منطقه و سایر ارگانهای مربوطه
20- بررسی هر گونه تغییر در تکنولوژی خط تولید ، در مواد اولیه ، نهایی یا جابجایی ماشین آلات یا افزایش ظرفیت تولید کارخانه وغیره برای پیشگیری و کنترلی هر گون هرگونه مواجهه مخاطره آمیز شاغلین با عوامل زیان آور احتمالی و ارائه گزارش لازم به مدیریت واحد تولیدی
21- شرکت در مطالعه و طبقه بندی مشاغل به منظور نظارت بر تطابق کار و کارگر و واگذاری کارهای متناسب به کارگران بالاخص کارگران معلول با توجه به تواناییهای جسمی و روانی آنها .
22- برنامه ریزی نظارت و فراهم آوردن شرایط لازم برای دسترسی شاغلین به خدمات بهداشتی اولیه (PHC)
23- برنامه ریزی ، نظارت ، پایش و ارزشیابی در جهت نیل به حسن اجرای معاینات کارگری شاغلین واحد تولیدی
24- نظارت بر سطح صحیح و دقیق اطلاعات شغلی مورد نیاز در فرمهای معاینات کارگری مصوب و هماهنگی با پزشک دوره دیده طب کار در جهت تشخیص بهنگام بیماری عارضه ناشی از کار در بین شاغلین
25- مشاوره با پزشک دوره دیده طب کار در خصوص ادامه به کار فرد و بحث و بررسی و اعلام نتیجه نهایی
تبصره : در صورت عدم توافق نظر کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت شهرستان منطقه قطعی خواهد بود
26- مطالعه و بررسی و تجزیه و تحلیل علل و منشاء غیبت شاغلین و راههای پیشگیری کنترل حوادث بیماریهایی که موجب تعطیل کار یا غیبت شاغلین شده است و ارائه پیشنهادات فنی لازم به مدیریت واحد تولید
27- ثبت صحیح اطلاعات ، جمع آوری ، تجزیه و تحلیل آماری و حداقل تهیه جداول و نمودارهای مربوط به بیماریهای ناشی از کار و اطلاعات مربوط به شرایط بهداشت کار ، کارگر و محیط کار و خدمات بهداشتی ارائه شده و اعلام آن به مدیریت واحد تولیدی و مراجع مربوطه
28- اعلام موارد بیماری ناشی از کار ثبت شده به مراکز بهداشت ذیربط مطابق با فرمهای ابلاغ شده از سوی این مراکز
29- مطابق با آئین نامه کمیته حفاظت فنی بهداشت کار در صورتی که کارشناس بهداشت حرفه ای مسئولیت حفاظت فنی را عهده دار باشد باید اقدامات زیر را به عمل آورد :
30- برنامه ریزی ، هماهنگی ، همکاری در جهت حفاظ گذاری و دستگاههای حادثه آفرین و نظارت مستمر در جهت استفاده صحیح از حفاظ های مذکور
31- بازدید منظم و ثبت اطلاعات ، جمع آوری ،تجزیه و تحلیل آماری و حداقل تهیه جداول و نمودارهای مربوط به حوادث و تعیین علل حوادث و غیبتهای ناشی از حوادث و اعلام آن به مدیریت واحد تولیدی و مراجع ذیصلاح
32- بررسی ، برنامه ریزی و نظارت بر تهیه ، توزیع و کاربرد صحیح وسایل حفاظت فردی
33- نظارت بهداشتی بر کارگران موقت ( روز مزد ) و غیره وابسته به واحد تولیدی
34- طرح سریع هر گونه عامل زیان آور برای سلامتی شاغلین و ساکنین اطراف کارخانجات در کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار جهت رفع سریع معضل
33-ارائه نظرات و پیشنهادات در جهت ارتقاء برنامه های بهداشت حرفه ای به مرکز بهداشت شهرستان
34-ایجاد هماهنگی و همکاری بین مدیریت واحد تولیدی و مسئول بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت شهرستان در جهت اجرای طرحهای پژوهشی واجرائی ملی و منطقه ای